Wat zijn derivaten?

In de beleggingswereld kom je geregeld het woord ‘derivaten’ tegen. Helaas is de betekenis van derivaten en vooral de kennis over derivaten bij veel beleggers ontoereikend. Derivaten worden veel gebruikt om de risico’s te beperken. Verkeerd gebruik kan er echter toe leiden dat er juist een groot verlies ontstaat. Dit komt doordat het gebruik van derivaten vaak hand in hand gaat met het gebruik van een hefboom.

Definitie van derivaten
Derivaten kunnen worden omschreven als afgeleide producten waarvan de waarde afhankelijk is van de onderliggende activa.

Een simpel voorbeeld van een derivaat is het vastleggen van de prijs voor een bepaald product op een bepaalde datum. Stel, persoon A heeft twee horloges en wil deze verkopen tegen een prijs van minimaal € 600,-. Hij kan nu een overeenkomst sluiten met persoon B. Ze komen overeen dat B de horloges, op een willekeurige datum in de toekomst, zal kopen voor een bedrag van € 600,-. Dit recht op koop en verkoop heeft natuurlijk risico’s en een waarde. Zo kan de prijs van de horloges stijgen tot ver boven de € 700,-, of juist dalen tot € 500,-. Om dit risico af te dekken zal persoon A, of persoon B, een premie betalen. Dit noemt men de waarde van een derivaat.

Waarde van derivaten
Naast de waarde van de onderliggende activa zijn er meer factoren van belang bij het bepalen van de waarde van derivaten. Zo is ook de renteontwikkeling van grote invloed. Net als bijvoorbeeld de volatiliteit, dat wil zeggen, de mate van beweeglijkheid van de koers van het product. Ook speelt de overeengekomen datum een belangrijke rol bij het bepalen van de waarde. Hoe verder in de toekomst deze datum ligt, hoe meer risico’s, en hoe hoger in het algemeen de waarde van de derivaten zal zijn.

Welke derivaten zijn er?
De meest bekende derivaten zijn opties, futures, swaps en forwards.