De schuld van de Nederlandse staat loopt al jaren op. In 1900 was de staatsschuld (omgerekend) nog 642 miljoen euro. In 2013 was deze schuld opgelopen tot meer dan 443 miljard euro. Over deze schuld dient natuurlijk rente te worden betaald. Is het verstandig om deze schuld af te betalen?
Rentekosten
Een simpel argument voor het aflossen van de staatsschuld is dat dit hoge rentekosten van de staat voorkomt. Stel dat Nederland geen staatsschuld zou hebben, dan had de staat niet hoeven te bezuinigen. De benodigde bezuinigingen waren namelijk minder dan het totale bedrag dat de Nederlandse staat jaarlijks aan rente dient te betalen.
Hier staat natuurlijk wel tegenover dat Nederland dankzij de leningen heeft kunnen investeren in de economie. Daardoor is het bruto binnenlands product natuurlijk hoger waardoor het mogelijk is dat de staatsschuld relatief gezien lager uitpakt. De investering van de rentekosten kan zomaar meer opleveren. Maar de rentekosten blijven natuurlijk jaarlijks terugkomen zolang de lening in stand blijft.
Daarnaast lijkt een schuld van 443 miljard euro wellicht veel. Maar dit is slechts 26.000 euro per Nederlander. Dat is een stuk minder dan de gemiddelde hypotheekschuld in Nederland. Daarnaast is het een feit dat Nederland profiteert van een relatief lage rente. De Nederlandse staat betaalt in vergelijking met veel andere landen een lage rente. Dat komt doordat Nederland wereldwijd bekend staat als een land dat zijn schulden zonder problemen zal kunnen afbetalen. Het aflossen van de staatsschuld zal veel geld kosten dat dan niet in het land geïnvesteerd kan worden.
Is een hoge staatsschuld schadelijk?
De schuld wordt vaak uitgedrukt als percentage van het bbp. Dit bruto binnenlands product is de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde finale goederen en diensten. Daarbij wordt vaak een periode van een jaar genomen. Het centraal planbureau stelt dat de staatsschuld maximaal 80% van het bruto binnenlands product dient te zijn. Binnen de Europese Unie is afgesproken dat de staatsschuld maximaal 60% van het bruto binnenlands product behelst.
In 2013 voldeed Nederland aan de norm van de Europese Unie. De staatsschuld kwam, uitgedrukt in percentage van het bbp, net onder de 60% uit.